De maand oktober staat in het thema van circulaire economie en consumptie. De Duurzame Week heeft een vol programma gedraaid met inspirerende sprekers, duurzame initiatieven en interessante workshops. Eén vraag staat centraal: hoe kan de bewustwording van een duurzamer leven worden aangemoedigd en gefaciliteerd? We blikken graag terug op drie hoogtepunten: de Meetup met Ikea, de workshop Afdankprincipes en Het Debat met de Stad.

Ikea: People & Planet Positive

Ikea wil transformeren van een lineair naar een circulair businessmodel door middel van de duurzaamheidsstrategie People & Planet Positive. Te gast bij de Duurzame Meetup was Hanneke van Vijfeijke om hier meer over te vertellen. 

“Driekwart van de Nederlanders maakt zich zorgen om het klimaat. Bij Ikea kijken we welke oplossingen we kunnen bieden aan consumenten om een duurzaam leven thuis te stimuleren. Dit doen we enerzijds door het maken van duurzame producten, en anderzijds door het aanmoedigen van het duurzaam gebruik van deze producten,” vertelt Hanneke. 

Dit doet Ikea bijvoorbeeld met het meubel abonnement. Voor een vast bedrag per maand kan een student zijn volledige inboedel huren met onderhoudservice inbegrepen. “We proberen verduurzaming zo gemakkelijk mogelijk te maken voor de consument. Zo krijgen de meubels na het termijn ook nog een tweede leven.”

Debat met de Stad: Bewust Consumeren

Hoe zorgen we ervoor dat spullen als meubels, kleding of elektronica circulair worden? Wat kan je zelf doen als consument? En hoe kun je minder, bewust, of op een andere manier consumeren? In het debat met de stad gingen Daan Maasson (Circle That), Josja Veraart (Natuur en Milieufederatie Utrecht), Marieke Kamphuis (The Substitute), Wim Beelen (Gemeente Utrecht) en moderator Tom Jessen met elkaar over deze vragen in gesprek.

De transitie 

Volgens Marieke is de eerste stap het toegankelijker en aantrekkelijker maken van circulair consumeren. “Het begint met bewustzijn creëren en mensen blijven inspireren. Een drempel is vaak budget. Maar duurzaam is niet altijd duurder: je kunt spullen opknappen, tweedehands kopen, repareren, lenen of zelfs leasen.”

Daan sluit zich hierbij aan. “Het is een sociaal-culturele transitie. Mensen willen graag wel verduurzamen maar hebben de handvatten nog niet. De stap moet dus makkelijker worden gemaakt.” Volgens Daan is het belangrijk om mensen te betrekken bij de transitie van een lineaire levensstijl naar een circulaire levensstijl. “Ze raken enthousiast als het tastbaar wordt gemaakt en ze er zelf aan kunnen bijdragen. Het is heel wat anders om iets te kopen en te bezitten dan wanneer je het deelt.”

De implementatie

Volgens Josja is het ook veel lastiger om gedrag achteraf te veranderen. “Er moet vooraf worden nagedacht over hoe het voor de consument makkelijker gemaakt kan worden en hoe dit gefaciliteerd wordt.” Het implementeren van een circulaire economie kan niet alleen door de consument worden waargemaakt. Hier moeten ook maatregelen voor worden gesteld vanuit de regering. “Denk aan de afschaffing van de gloeilamp. Tegenwoordig wil niemand iets anders meer dan LED.”

Ook Wim deelt deze mening. “Je moet als gemeente op alle fronten inzetten: ondernemers faciliteren maar ook consumenten stimuleren.” Volgens hem is het belangrijkste aspect het stimuleren van intrinsieke motivatie en het aanwakkeren van enthousiasme. “Een opwaardering van iets ouds is soms veel leuker dan een nieuw item. Zeker als je het zelf doet.”

Ze sluiten het debat af met een aantal praktische tips. “Mijn vrouw is lid van een ruilclub. Hier wissel je verschillende items of taken met elkaar uit. Misschien hou je er ook nog leuke sociale contacten aan over!” lacht Wim. Voor de feestdagen heeft Daan nog een tip: “Je kunt je cadeautjes inpakken met kranten of magazines. Dat ziet er ook nog eens veel leuker uit!” 

Workshop Afdankprincipes 

De afgelopen jaren zijn er veel campagnes gevoerd om ervoor te zorgen dat consumenten kapotte producten weer inleveren zodat ze gerecycled kunnen worden. Tijdens de Workshop Afdankprincipes legt Flora Poppelaars uit wat haar visie is op het sluiten van de gebruikerskring, en het leiden van gebruikers naar inzamelingsoplossingen.

Het probleem ligt volgens haar bij het afdankproces vanuit de gebruiker. “Denk aan mobiele telefoons. In meer dan de helft van de gevallen verdwijnen ze in een laatje voor enkele jaren.” Een goed ontworpen afdankervaring is daarom essentieel voor het inzamelen van smartphones. Al de ingezamelde producten, materialen en componenten kunnen dan weer hergebruikt worden. “Als er vanuit de verkoper afdankprincipes worden opgesteld maakt dit het voor de consument een stuk makkelijker.”

Next up: Het Circulair Compliment en de Upcycle Challenge

De maand wordt afgesloten met de uitreiking van een aantal prijzen. Op vrijdag 30 oktober wordt het Circulair Compliment uitgereikt. Dit is een aanmoedigingsprijs van de gemeente Utrecht, bedoeld om circulair ondernemen meer zichtbaarheid te geven en zo ook anderen te inspireren. De genomineerden zijn Fungi Factory, Retourkoop.nl, Circle That en GroenGoed. Klik HIER om jouw stem uit te brengen! 

Je kunt ook nog steeds meedoen aan de Upcycle Challenge! De Duurzame Week daagt je uit om van iets ouds iets nieuws te maken en zo bij te dragen aan een circulaire toekomst. Post een vóór en ná foto op Facebook of Instagram en gebruik de hashtag #dwUptober. Meedoen kan tot en met 29 oktober. Wie weet win jij wel de Upcycle prijs! 

Oktober Rewind

Ben je benieuwd naar alle hoogtepunten van de maand oktober? Alle workshops en debatten zijn terug te kijken op het youtube kanaal van Duurzame Week.